Το παιδί μπροστά στον κόσμο

''Μάτση, Μάτση! Που ειν'ο Ματσούλης;'' φώναξε ανήσυχα το παιδάκι καθώς έβγαινε στην απλοϊκή αυλή του σπιτιού του. Ένα σπίτι χτισμένο στους πρόποδες ενός ανεξερεύνητου, κατά το ίδιο, βουνού. ''Να'τος ο γατούλης μου! Ψιτ, ψιτ! Έλα εδώ Μάτση!'' κι ο άσπρος με γκρίζες βούλες γάτος, γαλήνιος όσο γαλήνιο μπορεί να'ναι ένα χορτασμένο ζώο, έτρεξε χαριτωμένα κουνώντας την ουρίτσα του προς το παιδάκι. Σε λίγο, κάθονταν κι οι δυο κάτω από το φως μιας λάμπας κάπου πιο πέρα απ'το σπίτι του παιδιού, και του γάτου.

Όσο χάιδευε το γατί, το παιδί δε μπορούσε να συνειδητοποιήσει τα όσα είχε δει τις τελευταίες ημέρες στην τηλεόραση, άλλη μια ένδειξη του πόσο κακό μπορεί να προκαλέσει το χαζοκούτι με την προπαγάνδα του στις ανυποψίαστες παιδικές ψυχούλες. Σκεφτόταν, ή νομίζω πως σκεφτόταν, πόσο ξένο του φαινόταν το γεγονός πως ένας πόλεμος ξεσπούσε. Ένας πόλεμος που απ'ότι φαινόταν στους χάρτες που έδειχνε η τηλεόραση, δε θα λάμβανε χώρα σε μια τόσο μακρινή χώρα, όσο κι αν ξένιζαν οι εικόνες της TV. Αυτό έκανε το παιδί να σκεφτεί πως τίποτα δεν είναι σίγουρο, κι αν ένας πόλεμος μπορούσε να ξεσπάσει τόσο κοντά κι ας φαινόταν μακριά, τι θα τον σταματούσε στο να εξαπλωθεί και στη χώρα του, στην πόλη και το χωριό όπου ζούσε.

Άρχιζε να το λούζει κρύος ιδρώτας με τούτες τις σκέψεις καθώς το αίσθημα του φόβου έπαιρνε να μεγαλώνει μέσα του. Η ώρα περνούσε, σκέψεις και χαϊδέματα χάνονταν στο χρόνο. ''Μάτση, γιατί πονάει η καρδούλα μου;'' είπε το παιδάκι στο γατί, και το γατί νιαούρισε με τρόπο που δεν είναι ανθρωπίνως δυνατό να περιγραφεί. Εκείνη την ώρα σκέφτηκε κι άλλη μια τραγική εικόνα, τα έγχρωμα παιδάκια της Αφρικής με την τυμπανιασμένη κοιλίτσα που του φαίνονταν τόσο παράξενα. Δε δυσκολεύτηκε να δακρύσει. Ένιωθε έναν κόμπο στο λαιμό να το πνίγει, μα όσο κι αν αυτό δάκρυζε, ο κόμπος δεν έλεγε να ελαφρύνει, να λυθεί.

Η κατάσταση συνεχίστηκε κι έγινε εντονότερη καθώς το παιδί προσευχόταν στον Θεό. Τον παρακαλούσε να βοηθήσει όλα τα παιδάκια του κόσμου που δε ζούσαν όπως αυτό, μιας και στα μάτια του η ζωή του ήταν παραδεισένια. Και σαν προσεύχονταν κλαψουρίζοντας για κάτι που δεν ήξερε αν έχει αποτέλεσμα, μια σκέψη του'ρθε στο μυαλό και παρόλο που ήταν πιτσιρίκι δε φοβήθηκε να την πει μέσα του, δε φοβήθηκε να την νιώσει. Σκέφτηκε λοιπόν πως θα ήθελε να πεθάνει αν ήταν αυτό δυνατό, για να σωθεί κάθε παιδάκι που βασανίζονταν στη ζωή του. Παρακάλεσε προσευχόμενο στον καλό Θεούλη, να πάρει τη ζωή του, να δεχθεί αυτή του τη θυσία για το καλό των άλλων. Το παιδί μετά απ'αυτό δεν μπορούσε να ελέγξει τον εαυτό του, έτρεμε απ'την ταραχή του, έκλαιγε με πόνο βαθύ, η καρδιά του λίγο έλειψε να σπάσει, η μνήμη του χαρακωνόταν. Όμως, τα δάκρυα στράγγισαν, η καρδιά ηρέμησε, το παιδί ζαλισμένο σηκώθηκε κι έκανε να φύγει.

Πέρασε το βράδυ, πέρασαν οι μέρες, οι μήνες, τα χρόνια. Το παιδί, αισθάνεται παιδί, μα δεν είναι. Πλέον είναι άντρας, και στέκεται στα δυο του πόδια, έτοιμος να διαλέξει έναν απ'τους δρόμους που του ανοίγονται στο σταυροδρόμι όπου βρίσκεται. Αναμνήσεις σαν κι αυτές τον βαραίνουν και του θυμίζουν ποιος ήταν κάποτε. Αναμνήσεις σαν κι αυτές φαίνεται να τον ορίζουν. Το παιδί, ή μάλλον ο άντρας, τόσα χρόνια προσπαθούσε να βρει τι πήγε στραβά με τούτη την ευχή που'χε κάνει. Στην αρχή είχε φοβηθεί, μετά κατάλαβε πως τίποτα δεν έγινε κι έτσι μπήκε μέσα του ο σπόρος της αμφιβολίας. Καθώς μεγάλωνε έβρισκε λόγους να τα βάλει με Θεούς και Δαίμονες. Ένιωσε να παραιτείται κι έζησε έτσι για λίγο, παραιτημένος από θέμα πίστης, από πλευρά δύναμης, από όραμα ζωής.

Στη ζωή του μέχρι τα τώρα στάθηκε τυχερός, αποφεύγοντας δρόμους με αβέβαιο μέλλον. Βρήκε αδερφούς. Βρήκε αγάπες. Ξαναβρήκε, αφού πρώτα απομυθοποίησε σχεδόν τα πάντα, τί κρυβόταν στα κεφάλια των σοφών του πατεράδων όταν αυτοί αναφέρονταν μέσα απ'τα γραπτά τους στον Θεό. Κατάλαβε πως κάτι είχε πάει πέρα για πέρα στραβά όλα αυτά τα χρόνια, όχι μόνο γι'αυτόν τον ίδιο, μα και για τον περισσότερο κόσμο. Άρχισε λοιπόν να ξαναβρίσκει τον Θεό μέσα του. Άρχισε να πιστεύει πως αυτός και κάθε άλλος άνθρωπος που πέρασε, περνά και θα περάσει απ'αυτόν τον απροσδιόριστο κόσμο τον κρύβει βαθιά μέσα του, Αυτόν κι άλλα πολλά.

Βρήκε τη δύναμη να αντέξει τον πόνο της ζωής και τώρα ψάχνει μονάχα για ένα όραμα ώστε να τον καθοδηγήσει. Κάπου εδώ δένει κι εκείνη η τολμηρή ευχή του παιδιού που χάιδευε το γατί ενώ κοιτούσε κατάματα τον κόσμο. Το παιδί, ή αλλιώς ο νέος άντρας, είναι σε θέση πλέον να καταλάβει πως η ευχή απευθυνόταν στον ίδιο του τον εαυτό, στο θεϊκό του στοιχείο. Αυτός φέρει τη συνείδηση που είναι σε θέση να δεχθεί μια θυσία ζωής για το καλό που, ακόμη κι αν δε φαίνεται, βασιλεύει σε τούτο τον κόσμο. Ωστόσο, αυτή η θυσία δεν κρύβει αίμα, γιατί αντίθετα απ'ότι πιστεύουν οι περισσότεροι το να πεθαίνεις για κάποιον, αν και δύσκολο δεν είναι το δυσκολότερο. Η μεγαλύτερη θυσία ή προσφορά, η μεγαλύτερη ένδειξη αγάπης κρύβεται εκεί που κάποιος μπορεί να ζήσει για τον άλλο, εκεί όπου θυσιάζει τις ατομικές του βλέψεις για τη ζωή, όταν παραδίνεται σε αυτό που ο ίδιος θεωρεί καλό και τάσσεται στο πλευρό του. Η παιδική αθωότητα είναι ένας κόσμος που πρέπει να σωθεί και να διατηρηθεί.

Κοιτώντας τον εαυτό μου στον καθρέφτη βλέπω ένα παιδικό μα κι ένα αντρικό πρόσωπο. Γράφοντας τέτοιου είδους κείμενα με καλώ και καλώ κι όλους τους αδερφούς και τις αδερφές μου να'ρθουμε όλοι προ των ευθυνών μας. Μας καλώ να θυμηθούμε τα παιδιά που υπήρξαμε κι αν δε βρούμε τη δύναμη να κάνουμε τις αλλαγές που φανταστήκαμε για τον κόσμο, τουλάχιστον να παραδεχθούμε πως σκοτώσαμε τα όνειρα του παιδιού, και μαζί μ'αυτά κι αυτό, μέσα μας. Καλέ μου γάτε Μάτση, σ'ευχαριστώ για εκείνο το βράδυ.

Την εικόνα βρήκα στο pixabay.com και είναι του χρήστη dimitrisvetsikas1969.

Γραμμένο τον Μάη του 2016.

Διάλογος

-Τον τελευταίο καιρό, μέρα με τη μέρα, σε βλέπω να αλλάζεις. Τα χαρακτηριστικά στο πρόσωπό σου πήραν να αγριεύουν. Το βλέμμα σου, κάποτε μου έμοιαζε περισσότερο αθώο. Τι σου συμβαίνει καλό μου παιδί;

-Άσε με, πατέρα. Παράτα με. Δε με καταλαβαίνεις. Κανείς δε με καταλαβαίνει. Δε με καταλαβαίνω ούτε γω ο ίδιος...

-Μα γιατί; Γιατί δε μου μιλάς; Είσαι ο μονάκριβός μου, το καμάρι μου. Ζω για σένα μα δεν το νιώθεις, μόνο όταν μια μέρα έρθεις στη θέση μου θα με νιώσεις.

-Ναι, μπορεί. Μα κι εσύ πατέρα, που κάποτε πέρασες απ'τη θέση μου, δε δείχνεις να με κατανοείς. Λες πως νοιάζεσαι για μένα, πως θέλεις να με καταλάβεις, να μπεις στη θέση μου. Όχι όμως πατέρα, δεν είναι έτσι, το ξέρω καλά. Είναι η ανθρώπινη φύση. Είναι αυτή που κρύβεται μέσα μας, που μας ορίζει, που ορίζει τις συμπεριφορές μας. Που λες πατέρα, δεν είναι ότι μου φταις εσύ, ή εγώ είτε ένας ξένος. Μου φταίνε όλα κι όλοι, κι απ'την άλλη δε μου φταίει τίποτα. Τον τελευταίο καιρό είναι η αλήθεια πως νιώθω κι εγώ ο ίδιος την αλλαγή που μου συμβαίνει. Μα δεν είναι αυτή η αλλαγή που βλέπεις εσύ. Έχω συνείδηση της αλλαγής μέσα μου. Έχω αρχίσει να βλέπω τον κόσμο διαφορετικά, να τον αντιλαμβάνομαι και να τον κατανοώ αλλιώς. Δε με καταλαβαίνεις, όχι! Δε θέλεις να με καταλάβεις, κανείς δε θέλει! Θέλεις μόνο να ζεις στον κόσμο που ξέρεις. Στον κόσμο που έχεις διαμορφώσει εδώ και χρόνια μέσα στο νου σου. Δε θέλεις να κάνεις αλλαγές, δεν είσαι εσύ για αλλαγές. Κανείς από αυτούς που παραιτήθηκαν απ'τα όνειρά τους δε θέλει να δει τα πράγματα με άλλο μάτι. Μα τι νόημα έχουν όλα αυτά τα λόγια; Γιατί να προσπαθήσω να σου δείξω τί βλέπω...

-Καλό μου αγόρι, ακούγεσαι μπερδεμένος. Ξέρεις κάτι όμως; Ίσως έχεις δίκιο. Η αλήθεια είναι πως ξεκινώντας τη ζωή μου σου έμοιαζα περισσότερο. Και στο σώμα και στο νου. Ήθελα κι εγώ όπως εσύ να αλλάξω τον κόσμο. Να κινηθώ. Να εμπλακώ. Να πολεμήσω για τα όνειρά μου. Μα δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα. Ξέρεις, η ζωή έχει άλλα σχέδια για εμάς. Έρχεται και σε χτυπά όταν είσαι απροετοίμαστος, πριν προλάβεις να αισθανθείς έτοιμος για να τα βάλεις μαζί της. Ήρθε μια μέρα που έχασα τις πλάτες στις οποίες είχα εναποθέσει τις ελπίδες μου. Έχασα τον πατέρα μου, τον παππού σου. Από τότε χρειάστηκε να τα βγάζω πέρα μόνος μου, και σαν να μην έφτανε αυτό, είχα να βοηθήσω την οικογένειά μου, μια μητέρα, μια αδερφή. Κάπως έτσι βρέθηκα να περιπλανιέμαι στους δρόμους αναζητώντας δουλειά και χρήματα. Δεν ήμουν καν νέος. Ήμουν παιδί. Μικρότερος απ'ότι είσαι τώρα. Για να μην τα πολυλογώ, αυτά έχει η ζωή. Ακόμη και σχέδια να κάνεις, αυτή γελά μαζί σου και σε παίζει.

-Καλέ μου πατέρα, τα ξέρω αυτά. Κάθε φορά μου λες τα ίδια και τα ίδια. Ναι, ήσουν άτυχος. Ναι, ήσουν αυτός στον οποίο, καλώς ή κακώς, έπεσε όλη η ευθύνη για τις ζωές αυτών που αγαπούσες. Δε θα'θελα να ήμουν στη θέση σου τότε, μόνο εσύ ξέρεις πόσο δύσκολα ήταν τα πράγματα. Κι όμως, τα κατάφερες. Τα έβγαλες πέρα, με πολλή δουλειά και τύχη. Μα πατέρα εγώ δε σου μιλώ για τις στραβές της ζωής. Εγώ, πατερούλη, μιλώ έχοντας στο νου μου, πως είμαι ο ανθός του κόσμου όλου. Σκέπτομαι για τον άνθρωπο, τον βλέπω μέσα από εμένα. Σκέπτομαι για τον κόσμο, για την ανθρωπότητα που στα μάτια μου μοιάζει με τσίρκο. Κι εσύ ο ίδιος δε μπορείς παρά να παραδεχθείς τη στρεβλότητα που διαφαίνεται στη συμπεριφορά του ανθρώπου και κατ'επέκταση της κοινωνίας. Δε μπορεί να μην παρατηρείς τα ψέματα που λέμε στον ίδιο μας τον εαυτό, ψέματα που τις περισσότερες φορές τα λέμε άθελά μας. Πατέρα, το βλέπω ξεκάθαρα. Στα μάτια μου όλα φανερώνονται, λες κι ένα θείο φως αγκυροβόλησε μες το νου μου. Εσύ για παράδειγμα, μου λες για τη ζωή σου. Εντελώς καλοπροαίρετα, πιστεύεις πως μπορείς να με διδάξεις. Μα, πατέρα, γνωρίζω κοιτώντας στην ψυχή σου, αν υποθέσουμε ότι υπάρχει η ψυχή, πως πάνω απ'όλα προσπαθείς να αποφύγεις καταστάσεις που σε φέρνουν σε δύσκολη θέση. Μου λες για τις δυσκολίες που συνάντησες, προσπαθώντας να κερδίσεις τον οίκτο μου, και βασιζόμενος σε αυτόν, να θεμελιώσεις το δίκαιο των μετέπειτα αποφάσεών σου, αποφάσεων των οποίων η μετάφραση κάποιες φορές δεν είναι άλλη από την παραίτηση του είναι σου. Πατέρα, στο λέω με βαθύτατη ειλικρίνεια, αναγνωρίζω τον εγωισμό σου, μα τον κατανοώ. Πως αλλιώς να κάνεις; Αν έχω καταλήξει σε κάποιες αλήθειες στη λιγοστή σε χρόνο ζωή μου, μια είναι αυτή: ο άνθρωπος είναι εγωιστικό ον. Ναι, το πιστεύω πως πίσω από κάθε τι, κρύβονται τα εγωιστικά μας κίνητρα. Κρύβεται η αγωνία που όλοι οι άνθρωποι βιώνουν ώσπου να πεθάνουν, αυτή η αγωνία που καθιστά κάθε θάνατο, όσο αθέλητος κι αν είναι, σε μια λυτρωτική πράξη. Μια λύτρωση για αυτό που οι θρησκευόμενοι αποκαλούν ψυχή.

-Γιε μου, τι είν'αυτά που ξεστομίζεις; Τα'χεις βάλει με την κοινωνία, μ'εμένα και πάνω απ'όλα μ'εσένα τον ίδιο, χωρίς ωστόσο να το καταλαβαίνεις...

-Θα σου έλεγα πως όχι, μα δε θα το δεχόσουν. Γι'αυτό μιας και ξεκίνησα, θα δώσω χώρο σε αυτόν το διάλογο που στην ουσία δεν αποτελεί τίποτ'άλλο παρά έναν μακροσκελή μονόλογο. Θα αδειάσω τον νου μου πυροβολώντας με λέξεις κάθε αφηρημένη έννοια, βαθιά ριζωμένη στο πνεύμα, κι ας μπλέξω τα σχοινιά της μετέπειτα ζωής μου τόσο, που κάποια μέρα θα καταριέμαι την ώρα και τη στιγμή που αφέθηκα σε αυτή την απερισκεψία, μια απερισκεψία που τώρα μου δίνει νόημα ζωής.

-Πραγματικά προσπαθώ να σε καταλάβω, μα μου είναι πολύ δύσκολο, γιε μου.

-Δεν τίθεται θέμα κατανόησης πατέρα ποιητή μου. Αυτά που σου λέω και θα σου πω στη συνέχεια, είναι η μόνη αλήθεια που ξέρω. Είναι η αλήθεια που καθώς ξεστομόζεις νιώθεις να σου φεύγει ένα βάρος που σε κρατά στη ζωή, δέσμιο κι ανελεύθερο. Είναι η αλήθεια που κάνει τον άνθρωπο έτοιμο να πετάξει σαν άγγελος, αφού πρώτα του αποκαλύψει τα φτερά. Είναι η αλήθεια που σαν τάγος καθοδηγεί το ζώο μέσα μας.

-Και ποια είναι αυτή σου η αλήθεια γιε μου;

-Η αλήθεια μου, είναι πως κάποτε θα φύγω και θα'ναι σαν να μην πέρασα ποτέ απ'αυτόν τον κόσμο. Πως κάθε τι που έζησα, ζω και θα ζήσω, στερείται νοήματος. Πως, η αγάπη μου, η εγωιστική μου αγάπη, η αγάπη που αντιλαμβάνομαι δεν είναι παρά ένα απλό συναίσθημα που κάποτε θα χαθεί κι αυτό. Η αλήθεια μου, πως κάποτε θα γυρίσω στο χώμα, στο σύμπαν, στην ενέργεια, στη φύση, στον Θεό μου. Στον Θεό που κατακρεουργείται απ'τους ανθρώπους. Που σφάζεται, ρημάζεται, τσαλαπατιέται. Στον Θεό που στο όνομά Του, τα αδέρφια μου, που χάσανε το δρόμο τους γιατί επί της ουσίας ποτέ δεν τον βρήκανε, σκότωσαν άλλους μας χαμένους στη λήθη αδερφούς μας. Στον Θεό που τόσες και τόσες χιλιάδες χρόνια στηρίζουν τη δύναμή τους οι πιο πονηροί από εμάς, οι πιο εγωιστές, οι κάκιστοι όλων μας που τυραννιούνται απ'τον διάβολό τους, αυτόν που κρύβουν βαθιά μέσα τους, αυτόν που κι εμείς μετά βίας ξεγελάμε. Πατέρα, ποιο είν'το σωστό, ποιο το λάθος; Αυτό είναι που ορίζει τη σκέψη μου τον τελευταίο καιρό. Δεν είναι που θέλω να δικαιολογήσω αυτά τα λάθη που βλέπω, μα δεν μπορώ να κάνω κι αλλιώς. Τα πράγματα είναι έτσι γιατί έτσι τα έφερε η ζωή. Η κοινωνία είναι ένας οργανισμός. Για να λειτουργήσει ακολουθεί κάποιες συμπεριφορές. Καλές, κακές, ποιός να ξέρει, ποιός να απαντήσει. Έφτιαξε συστήματα, θέσπισε θεσμούς. Διέπεται από νόμους φυσικούς κι αφύσικους. Από νόμους όπου η ισχύς τους είναι εφήμερη, όσο εφήμερο είναι το είδος μας. Να γιατί λοιπόν, τρελένομαι και νιώθω να χάνομαι πατέρα, κι ας γίνω ο τρελός στα μάτια τρελών που νομίζουν πως τα γνωρίζουν όλα. Καταδικάζουμε ζωές, στερούμε την ελευθερία, σε παιδιά που δεν έχουν γεννηθεί ακόμη. Αν υπάρχει ένα λάθος, αυτό είναι σίγουρα. Έχουμε τη δυνατότητα να περιορίσουμε δεινά όπως η πείνα, μα αντί αυτού, συνεχίζουμε να στηριζόμαστε σε αυτήν, για την αμαρτωλή, κατ'εμέ, συνέχεια της καπηλείας κάποιων σε θέσεις που τρίζουν σε ρυθμούς χτύπου καρδιάς. Ναι λοιπόν, το πιστεύω βαθύτατα, είμαστε εγωιστές! Μα έχω προχωρήσει παραπέρα, χώρισα τον εγωισμό σε καλό και σε κακό. Αποδέχομαι πως δεν γίνεται να μην είναι κανείς εγωιστής, ωστόσο όμως, γίνεται να περιορίσει τον εγωισμό του σε σημείο όπου η ικανοποίηση που θα πάρει από τη μέγιστη θυσία του εαυτού του, κι εκεί έγκειται η αγάπη, θα αποτελέσει το μόνο του όφελος. Η θυσία πατέρα, που κάνει κάποιος αφιερώνοντας τη ζωή του για το καλό των άλλων, είναι η μέγιστη πράξη αγάπης στα μάτια μου. Για ποια θυσία σου μιλώ; Σου μιλώ για τη θυσία αυτή στην οποία, μεταλλάσσεις τη ζωή σου, τη συμπεριφορά σου, προσαρμόζοντάς σε στο να παρέχεις κάθε τι πολύτιμο εκεί όπου βρίσκεις το καλό. Και το καλό πατέρα, όσο κι αν εγώ δεν ξέρω που βρίσκεται σε σένα, εσύ το γνωρίζεις. Κάθε ένας από εμάς, γνωρίζει που βρίσκεται το καλό, κι αυτό γιατί πηγάζει από μέσα του, όπως και κάθε τι το θείο. Αυτό το θείο που το νόημά του, δέχθηκε τόσες και τόσες πρόστυχες μαχαιριές, κόψιμο ράψιμο με τα λόγια ταγών, κι ας ήταν αδερφοί μας.

-Μα γιε μου, που θέλεις να καταλήξεις μ'όλα αυτά;

-Πατέρα, θέλω να σου εξηγήσω πως δεν πιστεύω σε τίποτα από αυτά που πιστεύεις εσύ και η κοινωνία. Γιατί ξέρω πολύ καλά πως δεν είστε πραγματικά πιστοί. Ή κι αν είστε, δεν ξέρετε σε τί πιστεύετε. Αυτό για εμένα δε θα αποτελούσε πρόβλημα αν σεβόταν η κοινωνία τον άνθρωπο. Τώρα όμως που το βλέπω ξεκάθαρα πως η κοινωνία, και σε βαθύτερη ανάλυση ο ίδιος ο άνθρωπος, έχει την τάση να υποτάσσει και να υποτάσσεται, θέλω να βγάλω μια κραυγή αγωνίας. Όχι βέβαια σαν αυτήν που φανταζόμαστε πως θα βγάζουμε καθώς θα πεθαίνουμε. Μια κραυγή ωστόσο που θα μπορέσει να τραντάξει την κοινωνία και τον άνθρωπο συθέμελα. Να πω «ΝΑΙ ΑΝΘΡΩΠΕ, ΣΕ ΕΜΑΘΑ, ΤΩΡΑ ΠΙΑ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΖΗΣΕΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ». Γιατί, κι αυτό το πιστεύω βαθύτατα, είναι θέμα εσωτερικό. Πως αντικρίζει ο καθένας μας τον εαυτό του; Πως, για παράδειγμα, φέρνει εις πέρας την εικόνα του; Οι περισσότεροι από εμάς σκεφτόμαστε: είμαι έξυπνος ή τουλάχιστον όχι χαζός. Είτε, είμαι ελεύθερος ή έστω όχι φυλακισμένος, όταν στην καλύτερη περίπτωση δε ζούμε με αλυσίδες. Μα το ερώτημα που θέτω στον εαυτό μου πατέρα είναι το εξής: είναι πραγματικά ελεύθερος ένας άνθρωπος που δεν έχει μάθει να σκέφτεται και να κρίνει; Γιατί για εμένα πατέρα, κι αυτό είναι το μεγαλύτερο των εγκλημάτων που έχουμε διαπράξει, έχουμε τη δυνατότητα να μάθουμε στους ανθρώπους, και ιδίως στα παιδιά, να σκέφτονται και να κρίνουν, μα δεν το κάνουμε. Γιατί; Γιατί διεπόμαστε από τον κακό εγωισμό, τον κοντόφθαλμο. Η ζωή όλων θα μπορούσε να είναι πιο όμορφη, εάν υπήρχαν περισσότεροι ελεύθεροι πνευματικά άνθρωποι. Κι εκεί φτάνω πατέρα σε αυτό που μου είπες στην αρχή. Ήθελες κάποτε, μου είπες, να αλλάξεις τον κόσμο. Και σε ρωτώ πατερούλη, είχες τη διορατικότητα και το σθένος να αλλάξεις τον ίδιο σου τον εαυτό; Εκεί βρίσκεται ο σπόρος της αλλαγής. Εκεί, μέσα σου, μέσα μου, μέσα μας! Σκέφτομαι να πω σε όλους, «Πιστέψατε πως θα ζήσετε δεύτερη ζωή; Σας γέλασαν, εδώ είναι όλες οι ζωές που μπορείτε να ζήσετε. Έχουν πιθανότητες, εφαρμοσμένα μαθηματικά. Μπορεί κανείς να γίνει βοσκός, ιερέας, επιστήμων. Όλα τα μπορεί ο άνθρωπος, αρκεί να βρει τη δύναμη της θέλησης». Μα σε μια ζωή που θα δύει, δε θα'χει και τόση σημασία το τι επάγγελμα επέλεξες. Αυτό που πιστεύω ότι θα'χει σημασία, θα'ναι το να νιώσω πως έζησα τη ζωή μου όπως την ήθελα κι ήταν μια ζωή που άξιζε να ζήσω. Κι έπειτα, μετά απ'αυτόν τον ευτυχισμένο θάνατο ή αλλιώς την εναρμόνιση της ύλης και του πνεύματος με τη φύση, τα μάτια να κλείνουν, το σώμα να σαπίζει, να γίνεται τροφή για τα σκουλήκια, σκόνη που η υγρασία θα μετουσιώσει σε χώμα. Επιστροφή λοιπόν εκεί όπου ξεκινήσαμε, επιστροφή της δανεικής μας ζωής. Αυτά κι άλλα τόσα πατέρα σκέφτομαι, μα όσα και να σου πω δε θα'ναι ποτέ αρκετά. Να ξέρεις πως είμαι καλύτερα από κάθε άλλη φορά. Περνούν οι στιγμές αναζητώντας την Ιθάκη. Φορώ ένα αθώο χαμόγελο και το'χω να με συνοδεύει. Βρίσκω τα πατήματά μου, θα βρω και τον εαυτό μου όταν και θα χρειαστεί να τον αφήσω. Γι'αυτό σε εκλιπαρώ, μη μου το εύχεσαι. Σε παρακαλώ τώρα, άσε με να απολαύσω τους μελωδικούς ήχους που πηγάζουν απ'τον παράδεισο που κρύβω στην καρδιά μου, όσο εγώ θα σιγοβράζω στα καζάνια της κολάσεως που κι αυτά βρίσκονται μέσα μου.

Την εικόνα βρήκα στο pixabay.com και είναι του χρήστη MabelAmber.

Γραμμένο τον Μάη του 2016.

Κοσμική Ωδή

Ο Ντοστογιέφσκι είχε πει πως ''κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός κι ανεπανάληπτος''. Για εμένα, σύμφωνα με αυτή τη φράση, κάθε άνθρωπος αποτελεί ένα κράμα διαφορετικών χαρακτηριστικών που προσδιορίζουν την ύπαρξή του και τον καθιστούν ξεχωριστό. Ωστόσο, όλοι οι άνθρωποι βιώνουν παρόμοια αν όχι ίδια συναισθήματα και θέλουν να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες. Όλοι θέλουν να ικανοποιήσουν τη δίψα και την πείνα τους, να ξεκουράσουν το κουρασμένο τους κορμί, να αγαπήσουν και να αγαπηθούν, να νιώσουν τον έρωτα, να δημιουργήσουν και να αφήσουν, να ζήσουν.

Πάνω σ'αυτές τις αλήθειες πρέπει να βασίσουμε τις ηθικές αρχές κι αξίες της κοινωνίας μας.

Στο σώμα, στα μάτια, στη σκέψη του άλλου, υπάρχει λίγο από εμάς. Ο άλλος δεν είναι παρά ένας άλλος μας εαυτός ασχέτως των διαφορών μας. Πάντα πρέπει να έχουμε στο νου πως η συμπεριφορά και η στάση μας απέναντι στον άλλο είναι επί της ουσίας η συμπεριφορά και η στάση απέναντι σε εμάς τους ίδιους.

Υπάρχει ένα πλαίσιο ολότητας βασισμένο σε απειροστικές κοιτίδες. Είμαστε μικρά μικρά κομματάκια Θεού που στο σύνολό μας δημιουργούμε το σύμπαν, τον λόγο. Κάθε άνθρωπος φέρει τη βαριά κληρονομιά της συνέχειας κι εξέλιξης, την αξιοποίηση των κόπων και ζωών των προγόνων του, που κι αυτοί δεν είναι άλλοι παρά κάποιοι ξεχασμένοι μας νεκροί εαυτοί. Η παγκόσμια συνείδηση που εξελίσσεται εδώ και χιλιάδες χρόνια υπάρχει γραμμένη σε φιλοσοφικά βιβλία που περιμένουν να διαβαστούν σαν ποιήματα, να απαγγελθούν σαν ύμνοι, να τραγουδηστούν σαν ωδές.

Την εικόνα βρήκα στο pixabay.com και είναι του χρήστη Free-Photos.

Γραμμένο τον Μάη του 2015.

Μάνα - Μητέρα - Μαμά

Αν και στη γιορτή της ζωής ο χορός δε σταματάει ποτέ, κι αν και οι άνθρωποι γιορτάζουν κάθε μέρα, σήμερα έχει την τιμητική της μια ξεχωριστή πλευρά της γυναίκας - κι ίσως η πιο ιερή. Σήμερα γιορτάζει πάνω απ'όλα η μάνα.

Η μάνα είναι αυτή που δίνει μέσω του πόνου της ζωή στην ζωή. Είναι αυτή η οποία ως χωράφι δέχεται το κοσμικό σπέρμα, και με περίσσια φροντίδα κι αγνή αγάπη, κυοφορεί μέσα της την φύση όλη. Πως να μην είναι ιερό ένα πλάσμα το οποίο φτιάχτηκε για να δημιουργεί; Πώς να μην είναι ιερό ένα πλάσμα το οποίο μπορεί να ομορφύνει τόσο την ζωή μας...

Ανέκαθεν η γυναίκα καλούνταν να παίξει διάφορους ρόλους. Κι η αλήθεια είναι πως τα καταφέρνει περίφημα, αν και δε θα έπρεπε να δέχεται τόσο αγόγγυστα τις κοινωνικές επιταγές, να είναι αυτή η υπερ-ηρωίδα που είναι καλή, έως πολλές φορές κι άριστη, σε κάθε της ασχολία. Πρώτη στο σχολειό, γυναίκα καριέρας κι εργατική νοικοκυρά. Σύντροφος διαλεχτή, σωστή Έριδα. Πιστή πιο πολύ κι από την Πηνελόπη και τον Άργο. Παναγιά στα μάτια των άλλων και μια προσωπική πόρνη στο κρεβάτι. Να τι θέλει η ακόμη άρρωστη κοινωνία μας απ'την γυναίκα, να είναι τέλεια χωρίς καν να τη βοηθάει.

Ευτυχώς όμως της αναγνωρίζεται η σημασία της κυριότερης ταυτότητάς της, αυτή της μάνας.

Στην αρχή γίνεται μαμά, ύστερα υποκύπτει στο μάνα κι αν είναι τυχερή θα την πούνε και μητέρα. Το πρώτο γλυκό, το δεύτερο λίγο σκληρό και το τρίτο δείχνει σέβας, ένα σέβας που αντικατοπτρίζει την αναγνώριση των κόπων μιας ζωής.

Πολλοί είναι αυτοί που έτυχε να μην έχουν την μάνα που ήθελαν, μα που να ξέρουν πως μέσα και σ'αυτή την ιέρεια κατοικεί ένα μικρό κορίτσι που θέλει να τρέχει σε κήπους γεμάτους με λουλούδια και να παίζει στην παιδική χαρά του θαύματος. 

Είμαστε σκληροί οι άνθρωποι και σπάνια μπαίνουμε στη θέση του άλλου, κι ακόμα και το άτομο, ίσως το μόνο που πραγματικά μας αγαπάει σε αυτόν τον κόσμο με μια ακατάληπτη και βαθιά αγάπη, το αγκαλιάζουμε με αγκάθια. 

Χθες ξανάμαθα από ένα πλάσμα φωτεινό πώς γράφεται και πώς προφέρεται σωστά η συγγνώμη, κι έτσι είναι μια καλή ευκαιρία να χρησιμοποιήσω αυτή την λέξη. 

Συγγνώμη αρχικά μάνα μου και μάνα του κάθε ανθρώπου που δεν μπορώ να σας καταλάβω τόσο όσο χρειάζεστε και που αυτό μπορεί να σας πληγώνει. Μα κι ευχαριστώ που γεννήσατε κι εμένα και τον κόσμο, που μας δώσατε αυτό το δώρο, να μπορούμε να αναπνεύσουμε και να περπατήσουμε, να χαρούμε κοιτάζοντας τον ουρανό - τη φύση. Τί τυχεροί που είμαστε που ζούμε!

Κι ένα γλυκό σ'αγαπώ, τέτοιο που μόνο το παιδί που κρύβουμε μέσα μας μπορεί να νιώσει και να πει, σας το χαρίζω κρυφά μα απλόχερα μέσα σε ένα μπουκέτο Τριαντάφυλλα. 

Και για να κλείσω αυτή την ευχαριστία, θα υποσχεθώ το εξής απλό:

Μάνα που με γέννησες, μη φοβάσαι το σκοτάδι,
στο βάθος του υπάρχει φως και να θυμάσαι πως,
πιστεύοντας κι ελπίζοντας, το φως θα το απλώσουμε στον κόσμο όλον,
και μέσω της αγάπης που κρύβεται βαθιά μές στην ψυχή μας,
θα ενωθούμε και θα ζήσουμε στον παράδεισο που θα δημιουργήσουμε,
κι αυτό γιατί απλά... τ'αξίζουμε!

Υ.Γ. Χρόνια πολλά, χρόνια καλά, σε όλες τις μητέρες του κόσμου και στη δική μου ιδιαίτερα...

Στη χώρα του ποτέ-ποτέ

Κάποτε στη χώρα του ποτέ-ποτέ η αγάπη άνθισε όπως και τα ανοιξιάτικα λουλούδια.

Το λαχείο έπεσε ως διά μαγείας σε δυο εφηβικές ψυχές που η αθωότητα σαν αύρα περιέλουζε, κι ο έρωτας που γεννιόταν, έλαχε να αλλάξει το ρου της ιστορίας τους.

Στην αρχή, ο Ήλιος έφερε την οικειότητα και το Φεγγάρι έθρεψε το πάθος. Με τον καιρό, ο ενθουσιασμός μετουσιώθηκε σε έρωτα που κράτησε σα βράχος. Ο βράχος όμως δεχότανε χτυπήματα, απ'τ'ατελείωτα κύματα κι όσο μίκραινε, δίπλα του γέμιζε η ακτή με αγάπης άμμο. Μα η ζωή ήθελε κάτι παραπάνω κι έτσι έβαλε τα αλύπητα κύματα να χωρίσουν μια για πάντα την αγάπης άμμο.

Έτσι, η αγάπη τους μοιράστηκε και χάθηκε στης ζωής το βαθύ το μπλε κι από τότε κατοικεί στο φανταχτερό στέμμα της κοπέλας, που ο Ήλιος χρυσά βάφει τα μαλλιά, και στη σκοτεινή κάπα του αγοριού, που το Φεγγάρι κλέβει τις ακτίνες.

Τα στάδια της αγάπης τους αρκετά. Η αγάπη ξεκίνησε τυφλή κι εν τέλει κατέληξε στη δόξα. Ήταν σπίθα που γίνηκε φωτιά, φωτιά τόσο μεγάλη που το φως κι η ζεστασιά της θα δίνουν άλλο νόημα στις χωριστές ζωές των δυο ηρώων.

Τέλος ιστορίας.

Για μια πραγματικά ευτυχισμένη ζωή χρειάζονται αρκετά πράγματα. Ένα απ'αυτά είναι η συντροφικότητα ντυμένη στα χρώματα της αγάπης. Δυστυχώς μας παίρνει όλη μας την ζωή μέχρι να καταλάβουμε το γιατί συμβαίνει αυτό. Οι άνθρωποι όσες συμβουλές κι αν ακούσουν, αν δε βγάλουν μόνοι τους τα μάτια τους δε μαθαίνουν. Θα πρέπει να τεμαχίσουμε τον ψυχισμό μας, αφήνοντας κομμάτια σε περαστικούς, ψάχνοντας τις αλησμόνητες πατρίδες μας. Το τέλειο ον, ο Θεός που κρύβουμε μέσα μας, πρέπει να μάθει να αγαπά μα και να αγαπιέται. Κάνω έκκληση, αφήστε τις καρδιές σας να γεμίσουν κι ο κόσμος μας θα'χει ήδη αλλάξει.

Την εικόνα βρήκα στο pixabay.com και είναι της χρήστριας efes.

Γραμμένο τον Μάη του 2015.

The Future of Education - Yuval Noah Harari & Russell Brand (English)

Σε αυτή την ομιλία μπορείτε να παρακολουθήσετε τον ιστορικό Yuval Noah Harari και τον ηθοποιό κι ακτιβιστή Russell Brand οι οποίοι συζήτησαν για το μέλλον της εκπαίδευσης.

Αναφέρθηκαν στις δυσκολίες που θα μπορούσαν να προκύψουν στη ζωή μας μέσα από τις πιθανές επαναστάσεις σε τεχνολογικό επίπεδο που πρόκειται να συμβούν στα επόμενα χρόνια και τους τρόπους με τους οποίους καλούμαστε σήμερα, εμείς η νέα γενιά, να τις αντιμετωπίσουμε. Ποιοι θα πρέπει να είναι οι στόχοι της εκπαίδευσης;

Οι στόχοι του εκπαιδευτικού συστήματος θα πρέπει να  αφορούν την ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης όπως επίσης και της πνευματικής ισορροπίας καθώς η συνεχής μάθηση θα αποτελεί μονόδρομο ώστε κάποιος να μπορέσει να ανταποκριθεί στον ανταγωνισμό των αλγορίθμων οι οποίοι θα τείνουν να μας γνωρίζουν σε σημαντικότερο βαθμό.

Ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που προκύπτουν ως καταλύτης είναι η αυτογνωσία. Ο Χαράρι μας λέει ότι, αν και τόσα χρόνια γνωρίζαμε πως η αυτογνωσία είναι πολύ σημαντική για να ζήσει κανείς μια ζωή στην οποία θα κυριαρχεί τον εαυτό του, σήμερα γίνεται επιτακτική η ανάγκη της καθώς διάφοροι οργανισμοί, επιχειρήσεις όπως επίσης και το κράτος θα είναι σε θέση να γνωρίζουν το άτομο καλύτερα απ'ότι γνωρίζει το ίδιο τον εαυτό του. Σε πόσους αρέσει άραγε αυτή η ιδέα;

Ένα άλλο σημαντικό σημείο στη συζήτηση προκύπτει από την άποψη ότι στον 21ο αιώνα ο αγώνας του ανθρώπου δε θα είναι ενάντια στην εκμετάλλευσή του αλλά στην περιθωριοποίησή του από τις λειτουργίες της κοινωνίας, καθώς το σύστημα, ή καλύτερα τα συστήματα, δε θα χρειάζονται τόσο τον ανθρώπινο παράγοντα αλλά τον τεχνολογικό. 

Αξιοσημείωτο είναι επίσης το σενάριο ότι στην νέα εποχή που αναδύεται, πεδία όπως αυτό της φιλοσοφίας ενδέχεται να αναζωπυρωθούν μιας και οι μεγάλοι οργανισμοί θα χρειάζονται προσωπικό με φιλοσοφικό υπόβαθρο το οποίο θα είναι σε θέση να δώσει λύσεις σε ηθικά διλήμματα.

Ο Χαράρι πιστεύει ότι η ικανότητα να συγκεντρωθεί κανείς σε κάτι, πόσο μάλλον να καθοδηγηθεί σωστά με στόχο την κατανόηση της πραγματικότητας, στις ημέρες μας όπως επίσης και στις ημέρες του μέλλοντος είναι καίριας σημασίας. Αυτό επειδή οι πληροφορίες κυκλοφορούν γύρω μας σε απίστευτες ποσότητες και με ταχύτητες ασύγκριτα μεγάλες ώστε να τις πιάσουμε και να τις ελέγξουμε. 

Ακολούθησαν και κάποιες ερωτήσεις από το νεανικό τους κοινό, άξιες επίσης παρακολούθησης. 

Υ.Γ.1 Ελπίζω να ξέρετε καλά αγγλικά.

Υ.Γ.2 Δεν μίλησαν και πολύ για την εκπαίδευση βέβαια...

Σκέτη Αλληγορία

Γεια.

Αυτή ήταν η πρώτη λέξη που ξεστόμισε σαν βρέθηκε μπροστά του. Έμοιαζε τόσο μικρός μπροστά σ'αυτό το τέρας. Σ'αυτόν το γίγαντα με τα δισεκατομμύρια μικροσκοπικά ματάκια, τα μισά σε αριθμό μα εξίσου αναρίθμητα στοματάκια που του γεννούσαν τη βεβαιότητα πως με το λόγο τους και μόνο, μπορούν να καταβροχθίσουν κάθε τι που θα βρεθεί στο διάβα τους.

Άρχισε να παρατηρεί το τέρας και να αναρωτιέται τι συμβαίνει μ'αυτό, για ποιο λόγο ακολουθεί τις εκάστοτε συμπεριφορές. Προσπάθησε να βρει τις τάσεις του, τα δυνατά του σημεία και τις αδυναμίες.

Άργησε. Ξανακοίταξε. Προσπάθησε πάλι κι εν τέλει κάτι φάνηκε να καταλαβαίνει. Σκεφτόταν με ποιον τρόπο θα έπρεπε να εκφραστεί, τι να πει, πως να δείξει αυτά που είδε με τα μάτια της σκέψης του.

Έκανε ένα βήμα πιο κοντά σαν να ήθελε να το αγγίξει, χωρίς φόβο, μόνο με αγάπη. Το τέρας σαστισμένο αδυνατούσε να καταλάβει, να αντιληφθεί, απλώς συνέχιζε να υπάρχει, ζωώδες κι ασυνείδητο. Η απόφαση που'χε πάρει ήταν να μη μιλήσει, γιατί το τέρας δε θα τον καταλάβαινε. Ήθελε απλά να ανοίξει τα χέρια του και να το αγκαλιάσει. Να χωρέσει όσο περισσότερο απ'το τέρας μπορούσε σ'αυτό το μικρό του άνοιγμα.

Πήγε ακόμη πιο κοντά, φοβόταν βαθιά μέσα του μα στο βλέμμα του αναγνώριζε κανείς το θάρρος, την ανδρεία, τη θέληση για αιώνια ζωή.

Άλλο ένα βήμα, κι άλλο ένα. Το τέρας φοβήθηκε, έκανε μια κίνηση που διήρκεσε κλάσματα δευτερολέπτου και τον τσαλαπάτησε.

Δεν πρόλαβε να πει καν αντίο.

Την εικόνα βρήκα στο pixabay.com και είναι του χρήστη markusspiske.

Γραμμένο τον Απρίλη του 2016.